طرح بته، ترکمن بخارا، درختی

طرح بته
تجرید یافته درخت سرو است یعنی همان بته های سرکجی که به بته جقه شهرت یافته است. علاوه بر ایران این طرح در شبه قاره هند نیز از دیر باز رواج داشته است. در طح های بته ای فرش ایران اندازه ها و اشکال مختلف به چشم می خورد.معروفترین طرحها بته ای عبارت از بته جقه، بته شاخ گوزن، بته ترمه، بته سرابندی، بته خرقه ای، بته قلمکار اصفهان، بته کردستانی یا هشت بته، بته میر شکسته، بته لچک ترنج، بته سنندج، بته افشاری و بته بازوبندی.
طرح ترکمن بخارا
طرح فرشهای ترکمن از لحاظ شکل هندسی و شکستگی خطوط در ردیف طرحهای ایلی و خاص مردم کوچ نشین است که بطور ذهنی و بدون نقشه بافته می شود. ترکمنی قاب یموتی، ترکمنی شانه ای، ترکمنی غزال گز( آهو چشم)، ترکمنی آخال، ترکمنی چهارقاب، ترکمنی خورچینی و ترکمنی قاشقی طرحهای فرعی این طرح را تشکیل میدهند.
طرح درختی
با وجودی که طراحی فرش اساس کار را شاخه و برگها تشکیل میدهند ولی طرح های درختی سعی شده است وجه تشابه زیادی را با طبیعت حفظ کند. طرحهای فرعی معروف درختی اینطور نامگذاری شده اند. درختی، جانوری یا حیواندار، درختی سبزیکار با آب نما، درختی ترنجدار، درختی سروی و درختی گلدانی.